Македония днес / Политика, Свят / Македония

Перев за Дебати.бг: Начело на протестите, гледам многу луѓе со бугарски пасоши
12.07.202212.07.2022 Интервју/Истакнато/Позиција

Бугарскиот информативен портал Дебати објави интервју со редовниот колумнист на порталот Трибуна Владимир Перев. Интервјуто ви го пренесуваме целосно:

Дебати: Во последните денови видовме илјадници луѓе, кои излегоа на протести против францускиот предлог и делумно директно против Бугарија. Дали на овие протести учествуваат само србомани или тие го изразуваат општонародното незадоволство од предлогот?

Перев: Кога прашувате дали само србомани учествуваат на овие протести, тоа е како некој да праша дали само русофилите во Бугарија зборуваат нешто против Европа. Србоманството е составен дел на македонското постоење. Македонија е креација на Русија и Србија. Антибугаризмот во Македонија трае повеќе од 70-80 години. Македонскиот народ не може да ја разликува сопствената историја од историјата на Југославија – поточно Србија. Тоа е како кога некој ќе каже во Бугарија дека Русија двапати не ослободила.

Но, силното влијание на Русија, кое во суштина е антиевропско, се гледа и преку србоманството во Македонија. Српскиот претседател Вучиќ пред три-четири дена имаше интервју во кое зборуваше за Македонија, дека ние сме најпријателската нација, дека сме се движеле заедно во историјата и дека Србите само сакаат да се дружат со нас, дека немаат претензии ниту за историјата, ниту за јазикот, ниту за црквата. Сето ова не е точно. Овие српски лаги се објавуваат во македонските медиуми за да докажат дека Србија е наш пријател, а Бугарија е наш непријател.

Де факто, Србите ни го одзедоа јазикот во 1944-1945 година, го сменија писмото што го имавме од св. Климент и ни го наметнаа српското писмо. Србите лажно не признаа нас и црквата која е призната како автономна, своевидна подподелба на српската црква. Сето ова во Македонија се игнорира на позадината на овој антибугаризам, што е одличен начин да се изрази антиевропеизмот. Затоа што до пред некој ден Бугарите беа фашисти, а сега цела Европа е фашистичка.

Претседателот Стево Пендаровски вчера излезе со соопштение дека во Македонија постои странска терористичка разузнавачка група која произведува молотови коктели и која се бори за влијание и за проширување на руското влијание во Македонија. Тој посочи дека се работи за руска терористичко-разузнавачка инфилтрација.

Врз основа на овој став, веднаш се гледа дека Бугарија се користи само како канал за антиевропеизмот на Македонија и сите се обидуваат да ја направат жртва ако тоа е возможно.

Дебати: Има ли дел од македонското општество што ги поддржува евроинтеграции, го поддржува овој француски предлог, прави контрапротести?

Перев: Нема контрапротести. Но има уште нешто што е многу подмолно и зборува лошо за нас како Македонци. На чело на протестите гледам луѓе кои и тие и целите нивни семејства имаат бугарски пасоши, а во истото време зборуваат против Бугарија.

Некој им ја наметна идејата на Македонците „Не сакаме бугаризација на Македонија“, но тие не сакаат европеизација. Тука е проблемот. Македонската маса не сака да се европеизира, бидејќи тоа е наметнато од лидерската структура. Бугарија е единствениот противник на кој можат да се потпрат, бидејќи 80 години никој од Бугарија не даваше отпор на антибугарскиот говор.

Но, овде нема бугарски медиуми, има само еден портал tribuna.mk на Атанас Величков, кој ја носи бугарската позиција во Македонија и кој е пристојно читан. Заради сето ова Македонците како да чекаат некој да ја притисне Бугарија, да ја стисне за гуша и да им каже – „Потпишете им се на Македонците“. Затоа што ги научија дека Москва секогаш ја притиска Бугарија – во однос на Југославија и Македонија.

Сега ситуацијата веќе не е таква. Тука, сепак, главната улога во профилирањето на проблемот ја имаше бугарското МНР. Се покажа дека таму работат добри специјалисти кои знаат да ги претстават и да ги постават проблемите. Не се работи само за сегашната министерка или за нејзините претходници. Тука се сменија два кабинета, но политиката остана иста, уште подобра. Специјалистите се таму. Но, Бугарија има други сериозни проблеми со кои треба да се справи. Таа не само што ќе треба да обезбеди материјали и книги за да ја запознае светската заедница со историјата и традициите на бугарската кауза во Македонија, туку ќе треба да снима документарни филмови и други начини за прикажување на бугарскиот интерес во Македонија.

Сакам да додадам уште една работа. Најголемото признание за промовирањето на бугарските интереси, за заштита на бугарскиот идентитет, треба да им се даде на бугарските медиуми, бидејќи македонизмот е напад врз бугарскиот идентитет не само во Македонија, туку и во Бугарија. Да се учат малите деца дека цар Самуил формирал македонско царство и држава за да се бори против бугаро-татарите е богохулство. На оваа работа треба да се одговори. Затоа, најголемото признание им припаѓа на бугарските медиуми, бидејќи тие имаат моќ да одговорат.

Македонците овде се изненадени од реакцијата на бугарските медиуми која е чиста, јасна, да не речам сурова. Тие се навикнале дека бугарските медиуми молчат, дека некој ги притиска и не им дава публицитет. Сега нешто друго се случува, сега овде не зборуваат само Белград, Москва, Атина, дури и Анкара. Бугарија сега има активна улога овде и бугарските медиуми се претставија на највисоко ниво.

Дебати: Од кажаното досега се чини дека главниот проблем на голем дел од народот е промената на уставот, која се дефинира како „национално предавство“. Во исто време, Уставот веќе ги вклучува Србите, Власите, Турците, Ромите и Босанците како малцинства. Зошто додавањето на Бугарите е таков проблем?

Перев: Во македонскиот устав нема малцинства – има делови од други народи кои живеат во Македонија. Србите се дел од српскиот народ и српската држава, кои поради некоја причина живеат во Македонија. Така и Бугарите – ќе бидеме дел од бугарскиот народ што живее во Македонија. Еден дел живее во Бугарија, а другиот – во Македонија. Не се работи само за бугаризација – тоа е најмал проблем. Нашиот народ е толку србизиран што за бугаризацијата треба време. Вистината е дека Бугарите во Македонија не можеа да се борат за своите права затоа што ги немаше. Немаше основа на која може да се бараат нивните права. Им велат – „Ве нема. Нема Бугари на оваа земја и нема што да барате овде. Вие сте агенти, платеници или нешто друго“. Но, кога Бугарите ќе бидат ставени во преамбулата на македонскиот устав, рамноправни со сите други народи – Албанци, Срби, Роми, Власи и други, тогаш ќе бидеме народ кој постои. А народот кој постои има можност да ги бара правата кои произлегуваат од неговото постоење. Ова е суштината на проблемот. Никој не сака Бугарите да влезат во уставот, не затоа што се плашат од бугаризација, туку затоа што еден дел од народот ќе си ги бара правата – правото на работа – во парламентот, во полицијата, во правосудниот систем. Таму нема ниту еден Бугарин – има Роми, има Албанци, Власи, но ниту еден Бугарин. Ова право ќе отвори нови теми за размислување во македонската политика и општество.

Дебати: Власта кај нас се жртвуваше за да го протурка предлогот за Македонија. Велите дека има напредок, но дека не се прави доволно. Меѓутоа, овде не гледаме поддршка од македонските Бугари – нема демонстрации, нема протести… Која е причината? Нивното отсуство во уставот?

Перев: Проблемот не е само во уставот. Овде има нешто друго, има страв, има стигматизација. Само македонските Бугари беа апсени по обидот за атентат врз првиот македонски претседател Киро Глигоров во 1995 година. Никој друг не беше апсен – ниту Срби, ниту Албанци, ниту Власи, само македонските Бугари беа измачувани во затворите.

Луѓето не можат да демонстрираат, да има судири, да ги остават своите семејства на Божјата милост, бидејќи стигмата овде е страшна. Насилството е страшно. Ова е методологија која е создадена и применувана во текот на изминатите 100 години – од 1918 година. Значи ова е државен притисок врз една националност – бугарската националност. А тоа се методи со кои нашиот народ се исклучува од јавниот живот. Ние воопшто не постоиме. Демонстрации на македонските Бугари нема да има уште долго време.