Slednata publikacia v anti-bulgarskoto spisanie START,v koeto nameriha ubeziste nai-zakoravelite komunisticeski elementi v Skopje ,naskoro publikuva statia otnasiasta se za izlezlata v Makedonija kniga "POranesnite balkanski vojni-1912-1913 g",osnovana varhu meizdavanata v Makedonia "Karnegieava anketa". Nared s glupostite,obace e interesno da se vidi bezmostnata reakcia na makedonistite."Tova ne e verno.Tova sa pisania na anti-makedonci" i drugi takiva umnosti izobilstvat v cialata statia.Kontra-argumenti prosto njama. Publikaciata moze da procetete na kirilica v internet-izdanieto na START v rubrikata TEMA. www.start.com.mk _____________________________________________________ Сведочења: Хенри Ноел Брејлсфорд: две видувања на Македонија (1)"Провиден" геноцид над цел еден народ Единствен од осумте членови на Карнегиевата комисија, која ги испитуваше последиците на двете балкански војни, оние од 1912 година и 1913 година, кој доживеа да види слободен еден дел од Македонија (Вардарскиот), и конституиран во посебна држава, беше британскиот публицист и писател Хенри Ноел Брејлсфорд. Тој во 1906 година издаде книга за Македонија. На покана на претседателот на владата на Македонија, Лазар Колишевски, Х.Н. Брејлсфорд со својата сопруга и истакнатиот член на Лабуристичката партија, Кристијан Берграм, престојуваше есента 1950 година речиси 30 дена во Македонија и беше еден од ретките, кој можеше да направи споредба меѓу некогашната Македонија што тој ја опиша во својата книга, и онаа Македонија што ја посети педесетина години подоцна. Неодамна се појави, на македонски, извештајот на Карнегиевата балканска комисија под наслов "Поранешните балкански војни 1912-1913". Го издаде скопска "Култура". Главен уредник: Бранко Цветковски. Во кратката белешка на Редакцијата стои, меѓу другого и ова: "Плурализмот, со деблокадата на информациите, го овозможува и македонскиот превод на Карнегиевиот извештај за Балканските војни 1912-1913, на кој македонската јавност одамна имаше право. Запознавањето со "Карнегиевото" сведочење на повеќе стотици страници ќе овозможи разновидни комплементарни или полемички тематизации - историски, политиколошки, правни, психолошки, филозофски, воени итн., што ќе претставува придонес во запознавањето и разбирањето на нашето минато и сегашност". Двосмислени редови и - неточни. Зашто, македонската историографија и македонската публицистика ги користеа автентичните податоци и факти, кои зборуваа за невидениот дотогаш геноцид на македонското население во егејскиот и во вардарскиот дел на Македонија (само во егејскиот и во вардарскиот, но не и во пиринскиот дел) за време и веднаш по Балканските војни, укажувајќи на невидената рамнодушност на цивилизираниот и, наводно, демократски свет, пред с*, на Европа и на Америка, кога станува збор за геноцидот врз цел еден народ, македонскиот, и неговото жртвување во името на интересите на Грција, Србија и Бугарија. Во служба на бугарската "кауза" Меѓутоа, македонската историографија го игнорираше Извештајот на Карнегиевата група, зашто тој, што свесно, што оптоварен од моментните состојби на Балканот, беше ставен во служба на предрасудата (без оглед на тоа што Извршниот директор на Карнегиевата фондација, Николас Муреј Батлер, уште во 1914 година тврдеше оти "овој Извештај е напишан без предрасуди и без партијност") дека словенското население што живее на просторот на Македонија е - бугарско! На тој начин констатациите на Комисијата се вклопуваа во корпусот документи, кои ја искривоколчуваа вистината на штета на Македонците, одеа и одат во корист на една туѓа и за нас неприфатлива кауза. Оттука: добро е што "Култура" го издаде Извештајот на Карнегиевата балканска комисија. Добро е што истата издавачка куќа го издаде и Зборникот на македонски народни песни од Миладиновци. Меѓутоа, јасна е и препознатлива намерата на издавачот и на Министерството за култура на Република Македонија, на чие чело тогаш, кога се одлучуваше овие две изданија да бидат богато финансиски помогнати, се наоѓаше Димитар Димитров, гласноговорникот на тврдењето дека корените на Македонците се бугарски: и двете книги, без потребното објаснување и без научно образложение, кога и во кои услови се издадени и Зборникот и Извештајот, вакви какви што ги издаде "Култура", а ги потпиша Бранко Цветковски, с* во испомош на оние кои и во Македонија и надвор од неа тврдат дека корените и на Македонците и на Бугарите се исти - бугарски. Треба ли да потсетуваме со каква гласност во Софија беше поздравено издавањето на второто издание на Извештајот во 1993 година и каква фешта се направи токму поради повторното актуелизирање на констатацијата на Карнегиевата група дека за време на двете балкански војни во грчкиот и во српскиот дел на Македонија страдаа оние што ги населуваат овие делови на "бугарската" земја - Бугарите! Затоа, кога во воведната белешка на Редакцијата на македонското издание стои дека Карнегиевото сведочење претставува "придонес во запознавањето и разбирањето на нашето минато и сегашност", следува прашањето: на чие минато и на чија сегашност мисли Редакцијата, кога никаде во книгата, која зборува за страдањето на "Бугарите" во Македонија, не станува збор за Македонците од Егејска, Вардарска и Пиринска Македонија! Сепак, овој текст нема намера да се занимава со подметнувањата и напорите да се рехабилитира идејата на Софија дека бугарската држава е единствена држава во светот која "граничи самата со себе". Моево навраќање на Извештајот на Карнегиевата балканска комисија е сосема посветло и поактуелно. Комисијата на Карнеги-фондацијата ја сочинувале: францускиот сенатор, баронот Д'Естурнел де Констан, како нејзин претседател, Американецот д-р Семјуел Т. Датон, професор на Универзитетот Колумбија, Жистен Годар, правник и член на Францускиот парламент, д-р Валтер Шикинг, професор по право на Универзитетот во Марбург, Германија, проф. Павел Милјуков, големо име на руската историографија и филологија, д-р Јозеф Редлих, професор по право на Виенскиот универзитет, Френсис В. Хирст, уредник на списанието "Економист" од Лондон и Хенри Ноел Брејлсфорд, новинар и писател, исто така, од Лондон. За Хенри Ноел Брејлсфорд станува збор Хенри Ноел Брејлсфорд е роден на 25 декември 1873 година во Мирфилд, рударски град во Јоркшир. Таткото на Хенри, пречесниот Едвард Брејлсфорд, бил веслијански методистички проповедник, кој главно работел во Единбург и во Глазгов. Хенри се школувал на Вотсон-колеџот во Единбург (1883-1884), а средно училиште завршил во Данди (1885-1890), од каде што добивал стипендија за студирање на Универзитетот во Глазгов. Откако дипломирал со највисоки почести, се вработил како предавач на колеџот на Кралицата Маргарита во Глазгов. Во 1887 година донел одлука да ја напушти академската кариера и се вработил како новинар во "Скотс пикторијал". Во потрага по авантури, се пријавил во Филхеленската легија, доброволечка единица, која се борела на страната на Грците во нивната борба против Турција. Искуствата од војната му даваат подлога за пишување на неговиот единствен роман "Метлата на богот на војната" (1898). По препорака на Роберт Адамсон, професор по логика на Универзитетот во Глазгов, Брејлсфорд се вработил како дописник на "Манчестер гардијан". Дописничките обврски вклучувале престој на Балканот, во Франција и во Египет. Во 1899 се преселил во Лондон, каде што станал новинар на "Морнинг лидер". Подоцна ја добил позицијата на водечки коментатор на "Дејли њуз", а објавувал и во "Стар" и во неделникот "Нејшн". Почитуван како експерт за Балканот, одбран е за предводник на британската хуманитарна мисија во Македонија во 1903 година. По враќањето во Англија ја издал студијата "Македонија" (1906), културолошки и историски преглед на регионот. Брејлсфорд, исто така, бил активен во Друштвото на пријателите на слободата на Русија, организација која собирала средства за помош на групите кои се бореле за демократија во Русија. Брејлсфорд постапно се приближувал кон левицата и во 1907 & се придружил на Независната лабуристичка партија (НЛП). Брејлсфордовата книга "Лига на народите" (1917), која предвидуваше формирање меѓународна организација одговорна за трговијата, прекуморските инвестиции и распределбата на суровините, изврши огромно влијание врз размислувањата за овие теми на претседателот на САД Вудроу Вилсон. Брејлсфорд се интересирал и за Револуцијата во Русија и, по посетата на оваа земја, објавил две книги на таа тема: "Републиката на руските работници" (1921) и "Како работат Советите" (1927). Иако импресиониран од стопанските достигнувања на комунистичкиот режим, тој го критикувал недостигот на лична слобода и потиснувањето на дисидентските мислења. Во 1922 година, на интервенција на Клифорд Ален (тогашен лидер на НЛП), Брејлсфорд бил поставен за уредник во "Њу лидер", редизајнираното гласило на НЛП. Брејлсфорд вклучил во својот тим неколу млади, талентирани социјалистички коментатори, како Џорџ Бернард Шо, Х.Г. Велс и Бертранд Расел. Ален и Брејлсфорд соработувале мошне блиску на создавањето сосема нов вид политички весник, во кој графичките стандарди и дизајнот ќе бидат исто толку значајни колку и содржината. Брејлсфорд продолжил да пишува за цело време на Втората светска војна. Најважно дело од тој период му е "Поданикот Индија" (1943), како и "Нашиот мир со Германија" (1944). По пензионирањето од новинарството во 1946 година. Х.Н. Брејлсфорд му се посветил на пишувањето на историјата на Левелерското движење. Умрел на 23 март 1958 година, пред да може да ја заврши својата книга. Сомнителна објективност Џорџ Н. Кенан, американски дипломат и поранешен амбасадор во СФРЈ, во обемниот предговор на "Извештајот на Карнегиевата комисија", пишува, меѓу другото: "Овие луѓе (членовите на Комисијата на Карнеги - заб. моја) тргнале од Париз на 2 август 1913 година, кратко време пред завршувањето на втората од двете војни. Патот ги водел, заедно или одделно, во Белград, Солун, Атина, Истанбул и Софија... Српската влада, навредена од вклучувањето на Милјуков и на Брејлсфорд во делегацијата, не само што одбила да им даде какво и да е официјално признание на членовите на Комисијата, туку отпрвин одбивала да им помага и на практичен начин... Грчката влада, од слични мотиви, официјално одбила да даде дозвола за Брејлсфорд (кој некогаш се борел со Грците против Турците, а подоцна бил критичен спрема Грците во некои погледи) и ги ограничила неговите движења додека бил во Солун". За Хенри Ноел, кој бил еден од четворицата членови на специјалниот Истражен поткомитет на Комисијата, Кенан пишува: "… Четвртиот член бил еден британски новинар, човек чија одлика била, исто така, да го постигне својот врв во подоцнежните години: Хенри Н. Брејлсфорд. Човек со вонредна интелигенција, со книжевен талент и со научничка работливост, Брејлсфорд се чини дека бил единствениот од четворицата кој имал големо претходно искуство на Балканот и кој зборувал најмалку два од неговите јазици. Тој живеел и во Грција и во Македонија и напишал околу шест години пред тоа, одлична книга за тогашна Македонија". Треба да се подвлече мошне важниот податок: Србија и Грција не & дозволиле на Комисијата да ги врши своите истражувања во Вардарска односно во Егејска Македонија, така што Комисијата својот извештај го оформила исклучиво врз искажувањата на македонските и турските бегалци во Бугарија и во Турција, како и врз искажувањата на бугарските војници и офицери и на заробениот непријател. На тој начин, објективноста на Извештајот е доведена под сериозен знак на прашање. Значи, станува збор за Хенри Ноел Брејлсфорд, авторот кој, од седумте глави, колку што има Извештајот, напиша три, и тоа оние најдраматичните: "Војната и неборечкото население", "Бугарите, Србите и Турците" и "Војната и националностите", во кои се опишани автентичните страдања на бегалците и населението од окупираните региони на Македонија од страна на грчките, бугарските и српските војски и шовинистички настроените разбојнички банди, што пљачкосуваа и убиваа среде опожарените Македонија и Тракија. Брејлсфорд, во повеќето стотици пополнети страници, ќе го запише и ова: "Еден добровелец од Македонската легија (ополчанец), кој порано му бил познат на еден член на Комисијата како чесен и вистинољубив човек, го опиша овој инцидент како пример на бруталност, кој го знаел од сопственото искуство. Кога марширала низ Ѓумурѓина, Легијата видела мртви тела на педесетина убиени бугарски селани (читај: македонски - заб. моја). Мртвото тело на една жена висело на едно дрво, а друго, со малечко бебе, лежело мртво на земја со извадени очи". И уште, цитирајќи делови од писма на грчки војници до своите блиски, Хенри Ноел сведочи за тоа како е "чистен" егејскиот дел од Македонија: "Оваа војна е болна. Ги запаливме сите села што ги напуштиле Бугарите (читај: Македонците - заб. моја)... Од 1.200 заробеници што ги фативме во Нигрита, само четириесет и еден останаа во затворите и секаде каде што бевме не оставивме ниту еден корен од оваа раса..." Ги запаливме двете села Дутлии и Баница, родни места на страшни комити и с* му предадовме на огнот, поштедувајќи ги само жените, децата, старците и црквите. Сево ова беше сторено без милост или сожалување, извршено со свирепо срце и со уште посвирепа осуда..." Овде во Вронду (Броди) фатив петмина Бугари (читај: Македонци - заб. моја) и една девојка од Серес. Ги затворивме во затвор и ги чувавме таму. Девојката беше убиена, а Бугарите (читај: Македонците - заб. моја), исто така, настрадаа. Им ги извадивме очите додека беа се уште живи". И така натаму, и така натаму. (продолжува) Јован Павловски