Денес навршува 51 година од создаването на северноатлантскиот пакт - НАТО. На 4.април 1949 во Вашингтон 12 држави го имаат потпишано договорот за создаване на алияансата. Малку история: НАТО е чедо на таканаречената "студена война". Како официялен почеток на студената война се зема говорот што американскиот претседател Хари Труман го одржал во Конгресот на СЩА на 12.март 1947. Основните идеи искажани во овой говор подоцна се наречени "труманова доктрина" и сликовито се содржани во следните реченици: "... тоталитарните режими кои со директна или индиректна агресия им се наложуваат на слободните народи, ги поткопуваат темелите на международниот мир, а со тоа и безбедноста на СЩА. ... Яс верувам дека мора да биде политика на СЩА да ги поддржува народите кои се спротивставуваат на обидите да бидат подярмени од страна на вооружени малцинства или преку надворешни притисоци. Верувам дека ние мораме да им помогнеме на слободолюбивите народи сами да я определуваат своята судбина и свойот пат" Со други зборови, Америка мисли, дека американските достигана во развойот на демократията и личните слободи на поединецот се универзална придобивка на сите слободни луге во светот, и дека комунизмот и советскиот систем се машинерия за репресия коя ги уништува во корен правата на човекот. Следователно, СЩА я зема на себе обврската да го сопре ширенето на комунизмот и на влиянието на Москва, и да им помогне на народите кои се загрозени од империялистичките амбиции на СССР. На кой начин тоа не засега нас? Ако теориските основи и принципите на Труман се основата врз коя е започната студената война, тогаш првиот кой я има почувствувано жештината на нейзиниот оган е - Македония. Имено, спомнатиот говор на претседателот Труман во американскиот Конгрес е истиот со кой се бара одобрение за првиот конкретен ангажман на США за препречуване на комунистичката агресия. Станува збор за економска и воена помош во износ од 400 милиони долари (приближна денешна вредност: 2,5 милиярди долари) коя требаше да и се даде на Грция во текот на наредните три месеци, за да се одбрани од комунистите кои, "помагани од Югославия и СССР водеа герилска война во северните делови од земята". Директна последица од американскиот ангажман во одбраната на демократията во Грция е едно од найголемите етнички чистена, опустошените села во Егейска Македония, децата бегалци, првите напалм бомби употребени на европско тло, и создаването на полициско-репресивен дрзавен апарат во Грция. Американската интервенция во Македония не траела само три месеци како што во почетокот побарал Труман, туку продолжила се до октомври 1949 кога конечно е скршен отпорот на комунистите. Истата година формиран е и воениот блок НАТО, чия стратешка цел е еднаква ако и при интервенцията на США во Македония: со огромна воена сила да се спречи ширенето на комунизмот преку границите зацртани во Ялта 1944. Улогата на западноевропската алиянса предводена од СЩА во гражданската война во Грция и во геноцидот во Егейска Македония е класичен пример за тоа колку антикомунизмот може да биде поцрн, порепресивен и понехуман од комунизмот, и я става под знак на прашане суштината не етичките принципи врз кои е заснована политиката на СЩА и Западна Европа. Колку е оправдана репресията кога се применува во одбрана на слободата? Кога се критикува политиката на СЩА, воглавно се мисли на Виетнам, Чиле, Корея, или, од скоро, Косово. Македония како да е заборавена. Но смееме ли ние да я заборавиме? Треба ли сега, кога студената война е окончана, да се правиме дека не се секаваме што се случувало пред 50 години, и да потрчаме во прегратката на победникот, без да му побараме сметка за гревовите што ги има сторено кон нас? Ако денес планирате да отворите шише шампанско за да наздравите за 51 роденден на "бранителите на американските ценности", не заборавете да запалите и една свешта за илядниците Македоци убиени од бомбите на НАТО во 1949.