Почитуван Генерален секретар,
Ви се обраќам во врска со прашање од исклучително значење за Република Македонија, како држава целосно посветена на принципите и стандардите на Обединетите нации, содржани во Повелбата на ОН, Универзалната декларација за човековите права и низа други инструменти на нашата Организација. Република Македонија, како мултиетничка демократија, без резерви и искрено се стреми кон целосна имплементација на меѓународните норми и стандарди за човековите права, вклучително и правата на припадниците на малцинствата.
Во овој контекст, а поаѓајќи од еден од основните постулати на македонската надворешна политика за развој на добрососедските односи, сакам да се осврнам на прашањето на состојбата на припадниците на македонското етничко малцинство во Грција, кое не е признато од државата, како и на проблемот со државјанството и имотите на лицата од македонско етничко потекло родени во Грција. Верувам дека обемот на трагедијата предизвикана од политиката на нашиот сосед, како и на нејзините последици кои ги чувствуваат низа генерации на Македонците со потекло од оваа држава, го заслужуваат Вашето внимание, како Генерален секретар на Организацијата во која правдата, човечкото достоинство, универзалноста на човековите права се основни столбови, а нивното почитување и промовирање од страната на државите-членки е нивна должност и обврска. Во овој контекст, би сакал да потсетам и на обврските на државите членки на ОН што произлегуваат од Декларацијата за правата на лицата што им припаѓаат на националните или етнички, верски и лингвистички малцинства усвоена од страна на Генералното собрание на ОН на 18 декември 1992 година, но и на обврските кои произлегуваат од Меѓународниот пакт за граѓански и политички права.
Навраќајќи се на прашањето на состојбата на македонското малцинство во Грција, сакам да потсетам дека грчките власти со децении им го оспоруваат нивниот идентитет. Истовремено Грција водеше и се уште води силна асимилаторска политика преку забрана за слободно декларирање на нивниот национален идентитет, пропратено со систематски мерки на забрана на употреба на македонскиот јазик и практицирање на културата, промена на топонимите, забрана за организирано дејствување и сурово казнување на македонските активисти. Генерално, припадниците на македонското малцинство во Грција се предмет на интензивна повеќедецениска дискриминаторска политика која трае до денеска и која води кон исчезнување на македонскиот идентитет во Грција. Сето ова претставува директно кршење на меѓународното право за човековите права, кое Грција се обврзала да го почитува.
Вториот аспект на ова прашање е третманот на протераните лица за време на Граѓанската војна во Грција, како и на нивните потомци без оглед на тоа дали тие живеат во Република Македонија или во други држави ширум светот. На тие лица им се оневозможува враќање во својата земја, спротивно на членот 13 став 2 од Универзалната декларација за човекови права и членот 1 од Меѓународната конвенција за елиминација на сите форми на расна дискриминација. Тие не можат да ги посетат своите родни места, да добијат грчко државјанство врз основа на местото на раѓање, а не можат ниту да ги повратат нивните имоти.
Свесни дека очигледното и повеќедецениското непочитување на човековите права од страна на Грција претставува легитимна основа за нашето обраќање до Вас, Владата на Република Македонија очекува, во рамките на Вашите надлежности, г-дин Генерален секретар, лично да се заложите за доследно почитување од страна на Грција на обврските кои произлегуваат од меѓународните инструменти за човековите права, со посебен акцент врз слободно изразување на етничкиот идентитет и сите права што произлегуваат од тоа, правото на слободно движење и враќање во својата земја, како и неотуѓивото право на приватна сопственост. Истовремено, ја изразувам подготвеноста на Владата на Република Македонија за отпочнување дијалог со Република Грција за разрешување на идентификуваните проблеми.
Нашите очекувања се Грција, како членка на Обединетите нации, организација втемелена врз почитувањето на човековите права за сите, демократијата и владеење на правото, и како договорна страна на основните инструменти за човековите права, да го прифати дијалогот за разрешување на македонското прашање, што ќе претставува поттик за натамошно унапредување на добрососедските односи меѓу двете држави и ќе има позитивни импликации за состојбите во целиот Регион на патот на неговото вклучување во ЕУ и НАТО.
Во функција на Ваше целосно запознавање со наведеното прашање и како поткрепа на ставовите изнесени погоре во ова мое обраќање до Вас, почитуван господин Генерален секретар, во прилог и на Ваше внимание, Ви доставувам копија од писмото кое што го упатив до премиерот на Република Грција, г. Костас Караманлис, на 10 јули 2008 година, како и копија на неговиот одговор упатен до мене, на 17 јули 2008 година.
Владата на Република Македонија и јас лично Ви стоиме на располагање за сите дополнителни информации.
Ве молам, Ваша Екселенијо, примете ги изразите на моето длабоко почитување.
Никола ГРУЕВСКИ
|