ството и Русия?!

... Русија навистина зеде најактивно учество во подготовката на Балканската војна. Таа помагаше при склучувањето на српско-бугарскиот сојуз, таа ги спречи Австрија и Романија да се замешаат во војната, таа постигна задоволување на Романија со отстапување на градот Силистра.
Но после... таа постигна да й се врати на Турција крајбрежјето на Мермерно Море до линијата Енос-Мидија, таа ги поддржуваше српските настојувања за нарушување на српско-бугарскиот договор; ja поддржуваше анексијата на јужна Македонија од Грција и се бореше за посредување надвор од договорот, настојувајки да се зачува Балканскиот сојуз и во иднина. Не треба да се заборава дека во одредени кругови се однесоа негативно кон восхитот изразен во Државната дума по повод пагањето на Адријанопол.
Бугарија протестираше. Неа ja уништија како можен иден сојузник на Австрија или како премногу непокорен вазал на Русија. Словенска Бугарија е уништена од исто така словенски држави, кои ги употребија против Бугарија несловенските држави: Романија, Грција и Турција и, ослабувајки ja, веројатно ке настапат како нејзини великодушни покровители што ке й обезбедат „поволен" мир. Откако се поиграа, уште ке претендираат да бидат пријатели и покровители. Но уште од кого тие ке ja заштитуваат: од Романија, од Турцша? Нели Романија е позаинтересирана за Бесарабија, каде што има повеке од еден милион Романци, а Турција треба да ги штити протоците и Ерменија. Ке ja заштитува ли Русија Бугарија од Србија? Нели Србија треба уште да се штити од заслужената одмазда на Бугарија и на Албанија. Ке видиме како „покровителите" на Бугарија ке ja решат својата задача.
Тие веке ja извршија првата поделба на Бугарија и можеби сметаат дека таа ке се премисли, ке се помири со својата положба за да ja избегне втората и третата поделба. Сепак, колку словенската историја ги сака поделбите. Во XVIII век овој експеримент го применија на словенска Полска. Во поделбата на Полска учествуваа словенска Русија и две несловенски држави - Германија и Австрија. Русите велат дека за првата поделба бил виновен Фридрих Велики18. Во првата поделба на Бугарија - иницијативата и раководната улога ja има словенска Србија под покровителство на Русија. Полска, велат, ja уништила внатрешната анархија. Бугарија, веројатно, ja уништиле нејзините воени успеси во војната со Турците. Од Бугарите се исплашиле како од ривали за владеењето во протоците. На крај, треба да
15

се спомене дека Полјаците подобро се чувствуваат во несловенска Австрија отколку во словенска Русија. Јас не се сомневам дека на Бугарите што потпаднаа под власта на Грција ке им биде неспоредливо полесно да живеат отколку на тие под власта на Србија, макар што треба да се очекува дека и двете држави ке вршат асимилација на Бугарите.
И така, развојот на словенската идеја во почетокот на XX век доведе до поделба на друг словенски народ. Богами, убави општословенски интереси.
Се вели, колку полошо - толку подобро. Јас исто така й верувам на оваа поговорка. Сега, во крајна мера, се е јасно, додека порано имаше некаква игра во ослободители, ослободувани, заштитници, заштитувани. Не се знае до кога ке да траеше оваа игра, да не беше сегашната војна на Бугарија со сите други балкански држави, кога последниве од сите страни, како јата врани се нафрлија на Бугарија, која беше ослабена од херојската војна со Турција.
Оваа војна ja нарекуваат одвратна, ja повикуваат Бугарија да признае дека е победена; победниците ги нарекуваат великодушни во однос на ограбената Бугарија. И така размислуваат главно Словените. Германците (германскиот печат) делумно им се придружуваат на Словените, сметајки дека поразот на Бугарија ке ja намали вообразеноста на последнава и е сигурна гаранција за мир на Балканот. Ама, размислувањата на Германците се многу разбирливи. Прво, Германците не се Словени, второ, тие им се лути на Бугарите поради поразот на турската армија обучена од германски инструктори. Но вие, словенските публицисти и јавни дејци, поради што се радувате вие? Поради поробувањето на добра третина од бугарскиот народ. Зошто ни е вашето сочувство, кое го нарекувате братско, ако не го признавате националниот принцип и ако го поздравувате поробувањето на еден словенски народ од неговите словенски и несловенски соседи? Како можете по ова да се возбудувате од поробувањето на Словените од несловените? Со каков образ можете да повикувате на чувство на словенска заемност, кога неа воопшто ja нема, со каков образ вие протестирате поради положбата на Словените во Австрија, кога вашата совест дозволува нови поробувања на Словените. Русите и Словенците исто ги осудуваат Бугарите. Односот на Русите кон Балканската војна и кон поделбата на Бугарија уште можам да го сфатам. Тој е основан на желбата да заповедаат и да решаваат на Балканот. Велат, ако дојдевте со нас, ке добиевте повеке, отидовте со Австрија, ïce ве поделат и тоа го заслужувате. Во Русија најмногу се цени послушноста; треба да се почитува раководството и треба да се знае своето место. ...

Съдържаниет е скрито
Влезте за да го видите