биле поканети и историчари од странство, / Политика, Свят / Македония

Скопје, 19 јули (МИА) - Деветнаесет учесници, претежено историчари, со реферати на научниот симпозиум „60 години од егзодусот“ што денеска се одржа во МАНУ, од различни аспекти го тематизираа прогонот и голготата на околу 28.000 македонски деца за време на граѓанската војна во Грција (1946-1949), во рамки на вториот ден од четвртата Светска средба на децата бегалци од егејскиот дел на Македонија. На симпозиумот биле поканети и историчари од странство, вклучително и од Грција, но тие не се одѕвале на поканата. Излагањата од симпозиумот ќе бидат отпечатени во зборник што потоа преведен на англиски јазик ќе биде дистрибуиран низ светот.

- Грците прават многу за да докажат дека не постојат Македонци. Потребно е и ние да парираме со една таква силна борба и да му покажеме на светот дека постоевме и дека ќе постоиме, дека сме обесправени и дискриминирани од државата Грција со тоа што ни е одземено правото за посета и за располагање со имотите и да бидеме државјани на државата во која сме родени, рече Ѓорѓи Доневски, генерален секретар на Организацискиот одбор на собирот. Четвртата средба, како што додаде, има поголемо значење од претходните зашто првпат Владата се вклучува со отворање на прашањето за бегалците од егејскиот дел на Македонија.

Академик Блаже Ристовски изјави за медиумите дека крајно време било Владата да го отвори прашањето и дека со писмото упатено до грчката Влада премиерот Никола Груевски ја конкретизирал идејата за македонскиот идентитет.

- Писмото доаѓа како логична последица на оваа бескрајна дискусија што се водеше досега во рамките на Обединетите нации и која не даде резултат соодветен на решението на ОН - да се води разговор за разликите за името... Суштината е во тоа дали Грција сака да разговараме за идентитетот или не. Спорот не е за името. Името е симбол на нашиот идентитет и разговарајќи за името ние разговараме за себе како Македонци. Тоа се разоткри со писмото на премиерот, рече Ристовски.

Според него, науката и политиката треба да дадат соодветен одговор на тврдењето на грчкиот премиер Костас Караманлис дека нема и немало Македонци и дека немало малцинство во Грција.

- Отворањето на прашањето за македонскиот идентитет пред меѓународната јавност е најзначајното. Се друго е измама. Да разговараме за името нема смисла, ако не зборуваме за идентитетот. Да се бара од нас да го смениме идентитетот, мислам дека треба да престанат сите разговори, рече Ристовски и додаде дека македонската научна мисла сега треба да го аргументира македонскиот идентитет.

Историчарот Никола Жежов, исто така, смета дека потегот за отворање на прашањето за децата бегалци е добар и дека е тоа добра фаза за да се отворат многу горливи и неразрешени прашања во односите меѓу Македонија и Грција. Според него, тоа нема да ги врати наназад преговорите со Грција за името зашто се работи за имотно-правно прашање кое не задира во нив.

Најголем дел од бегалците немаат документи за своите имоти но тие постојат во катастарите во Грција. За утврдување на сопственоста постојат документи и во турските архиви. Здруженијата на деца бегалци веќе водат постапка во Судот во Стразбур со тужба и барање за обештетување за бесправно користење на земјата во изминатите 60 години, посочи Жежов.

Светската средба вечер продолжува со отворање ликовна изложба за шесте децении од егзодусот во Културно-информативниот центар. Утре е организиран излет на учесниците во село Лешок. Многумина дојдени од светот индивидуално ќе ги посетат родните места во Грција, дел од нив утре ќе присуствуваат на панаѓурот во село Овчарени, каде ќе настапи и ансамблот „Танец“ и каде што секоја година Македонците го одбележуваат Илинден. Четвртиот собир ќе заврши в понеделник со проекција на документарниот филм „Инконтинуо“ во кино „Милениум“ и со свечена вечера за учесниците. хс/дма/15:15