|
Време, број 1262, 29.12.2007.
ОБЈАВЕНА СЕОПФАТНА АНТОЛОГИЈА ЗА АНТИЧКИОТ ВОЈСКОВОДЕЦ
И Прличев го бранел Александар од погрчување
И Прличев, Пулевски, Шахов и севкупното македонското народно творештво, како и античките автори и современите светски историчари го спомнуваат Александар Македонски како негрчки великан на историјата. Ова го потврдува прегледот на текстови за големиот војсководец, која излезе деновиве како вонредно издание на гласникот на „Македонските духовни конаци“ - „Портал“, пренесувајќи дела на повеќе од 100 автори, посветени на големиот антички војсководец. - Не појдов во оваа творечка иницијатива за да го докажувам македонското потекло на Александар, но во сите текстови низ историјата постојат толку недвојбени докази за тоа што какво било сомневање станува беспредметно - вели поетесата Светлана Христова - Јоциќ, главен уредник на списанието и движечка сила на овој издавачки потфат.
Речиси едногодишното пребарување по литературата резултира со ова обемно издание, кое на 250 страници донесува научни, публицистички и креативни записи за легендарниот син на македонскиот крал Филип Втори, потпишани од антички и византиски автори, од народниот колективен дух и од наши современици. - Феноменот на Александар не може да се докаже и да се допише. Според некои процени, постојат повеќе од 300 илјади книги во светот што му се посветени. Суштината на изборот беше во желбата да прочитаме што е во светот и во Македонија напишано за него - вели Христова - Јоциќ. Во антологијата се поместени поголем број текстови од антички автори: Плутарх, Квинт Куртиј Руф, Јустин, Витрувиј и др., главно во превод на професорката Љубинка Басотова. Дел од нив за првпат и се приопштуваат на јавноста. Опсежната антологија содржи и повеќе александриди, спевови посветени на војсководецот, меѓу кои е и онаа на Калистен, која има повеќе од 200 препеви. Збирката објавува и извадоци од повеќе научни трудови на домашни и странски истражувачи, богат избор од песни и приказни од народното творештво, посветени на војсководецот, прикази на Александар во светските религии и, најпосле, поетски творби, инспирирани од неговиот живот. - За да го умножам своето почитување кон неговата личност, им упатив повик на поетите за нови творби, посветени на Александар, а тие одговорија толку ревносно, што далеку го надмашивме предвидениот број од 33 песни, колку што имал години Александар кога умрел - вели Христова - Јоциќ. Антологијата содржи и извадоци од американскиот научник Јуџин Борза, познат во науката како „македонски специјалист“, чии тези за непостоењето никаква генетска врска меѓу Грците и Александар Македонски, драматично ги моделираа и современите кампањи за името во грчко-македонскиот спор.
Ј.Ф.
Александар во македонското творештво
Ѓорѓија Пулевски во „Македонска песнарка“ (песна „Македонска самовила“):
Дали сте чуле, Македонци, стари људи што говорат? ...цар Александар Славјанин е,Наши баби славјански го родиле.
Григор Прличев во слово пред охриѓани во 60-тите години на 19 век:
Мајка Македонија, откако го породи Великого Александра, откако ги породи светите Кирила и Методија, многу е ослабната. Ретки се великите мажи на светот!
Во полемиката со англискиот писател и историограф Голдсмит, нагласувајќи дека најголемиот дел од античката грчка култура е земен на заем од другите народи, Прличев пишува:
“Александар Македонски не бил Грк, Македонија и Тракија никогаш не биле населени со Грци, ниту во времето на Александар, ниту во времето на владеењето на Римјаните“. Коста Шахов во весникот „Македонија“:
“Секој Македонец, приспомнувајќи си за Александра Македонски, вели - Ние сме го имале Александар Велики“
Борза за различноста помеѓу античките Грци и Македонци
- Ни Грците ни Македонците не ги сметале Македонците за Грци.
- Тензијата на дворот меѓу Грците и Македонците, тензија што античките автори јасно ја признаваат како етничка поделба.
- Доказите укажуваат дека македонскиот јазик бил различен од обичниот антички грчки јазик, употребуван како јазик на дворот и дипломатијата. - Македонските погребни обичаи укажуваат на различно гледање на задгробниот живот од грчките, дури и за време кога биле обожавани многу исти богови. - Јасно е, прикажувајќи различни историографски и филозофски ситуации, дека античките писатели ги гледале Грците и Македонците како два одделни и различни народи, чиишто односи биле означени со значителна антипатија, ако не отворено непријателство.
|
Александар Македонски како негрчки великан на исто
