Да кажеме неколку збора и за турските пописи, кои жителите на отоманската империја ги делат по религијата, а не по националноста. Организаторот на последните турски пописи, Хилми Паша во интервју за францускиот писател Paillares, вели: „..ги класифицираме нашите поданици според црквите и училиштата кои што ги посетуваат“ (L' improglio Macedonien, Paris 1907, pp. 50-51). Во Македонија се активни две црковни организации Цариградската Патријаршија и Бугарската Егзархија и сите они Македонци кои биле Патријаршисти по турските документи се Грци, а оние Егзархистите се Бугари. Денеска бугарската и грчката историографија, мафтаат со овие податоци од турските пописи и велат де Македонија е грчка земја, а другине па дека е бугарска, без да спомнат дека тука се работи за религиски попис, а не за национален. Дури по бугарските пропагандни страници, ќе најдете и информации за број на Власи, Албанци итн. во Македонија, што е чиста шпекулација и фалсификат- во тоа време немало декларирање на националноста! За пример ќе го дадам Косовскиот Вилает, во чии граници биле и стара Србија- Рашка. Според последниот турски попис од 1911 г. во Нови Пазар, живееле Муслимани 98 и Бугари 68 ; во Пеќ живееле 96 Муслимани, 28 Грци и 5 Католици (се мисли на семејства).







Попис од европска Турција од 1911 г. Во Албанските вилаети нема Албанци, а во Косовскиот вилает нема Срби, туку само Бугари, Грци и Муслимани. И во Косово до 1912 г. немало присуство на СПЦ, па затоа сите православни косовари оделе во патријаршиски (грчки) или егзархиски (бугарски) цркви, па затоа имаме само „Грци“ и „Бугари“ на Косово, но и во Македонија. За информација, во состав на косовскиот вилает припаѓала и Рашка- права Србија и Пеќ- седиштето на СПЦ. Денеска Бугарите со овие пописи сакаат да докажат дека Македонците се Бугари, оти на турските пописи немало забележано Македонци. Тоа е така, бидејки Отоманската империја признавала на својата територија само две црковни организации: бугарската и грчката, а Турците своите поданици ги делеле по верска, а не етничка основа. Сите Македонци, Срби, Власи и Албанци кои биле егзархисти по турските документи, но и по нивните лични документи биле заведени како Бугари, додеак сите оние кои биле патријаршисти по нивните лични документи биле заведени како Грци.

Од крајот на 19 век г-ѓа Пенелопа, Гркиња во својата книга "Тајните на мочуриштата" за Македонците вели: "нивниот јазик беше ист, македонскитички...нивната национална свест беше само македонистичка, но кога Бугарите ја прогласија својата црковна независност (1870 г.) ... Македонија се подели на патријаршисти Грци и егзархисти Бугари, при што луѓето од едно населено место, па дури и од исти фамилии се делеа на две партии" ("Тајните на мочуриштата" , стр. 44).



Филите во Македонија

Во мрачниот 19 век за Македонија, голем дел од Македонците подлегнале на странските пропаганди. Имало бугарофили, гркофили, србофили....Фил, доаѓа од грцкиот збор филос, сто знаци симпатичен, па гркофил е оној кој ги симпатизира грците. Сиве овие -фили, го извршиле своето национално предавство притиснати од сиромаштијата, па нашле егзистенција од бугарските, српските и грчките владини испостави по Македонија.

Бугарофилските Македонци се развивале главно од семејствата кои егзистирале од бугарската егзархија и бугарската влада. Бугарската држава фрлала голема пара во Македонија за да создаде Бугари, а за таа нивна подла цел користеле Македонци кои се би сториле за пари. За овој процес, еден од основачите на ВМРО и составувачот на Уставот на ВМРО, Петар Поп-Арсов ги обвинува Македонците кои предавале по егзархиските училишта и гимназии, па ја дава формулата како Македонците станувале Бугари: "кье ми даеш пари - кье се чинам бугарин” ...” Извор: “Стамболовщината в Македония и нейните представители”. 1894 г., София.