|
© Вечер Прес, сите права задржани
Бр. 12839 ИЗЛЕГУВА СЕКОЈ ДЕН ОСВЕН НЕДЕЛА
Црна хроника
БУГАРИЈА СТАНА ЗАСОЛНИШТЕ И МЕСТО НА ДЕЈСТВУВАЊЕ НА МАФИЈАШИТЕ ОД ЕВРОПА И АЗИЈА
Балканска криминална симбиоза
ЕКСТРАДИЦИЈА НА ХРВАТОТ РОБЕРТ МАТАНИЌ УАПСЕН ВО НЕГОТИН ПОБАРАЛА БУГАРИЈА, А НЕ ХРВАТСКА. НА ПОДРАЧЈЕТО НА БУГАРИЈА СЕ ПРЕПЛЕТУВААТ МРЕЖИТЕ И ИНТЕРЕСИТЕ НА ТУРСКАТА, КУРДСКАТА, АРАПСКАТА, АЛБАНСКАТА, СРПСКАТА, ХРВАТСКАТА И ДОМАШНАТА МАФИЈА И СИТЕ ТИЕ НАШЛЕ ЗАЕДНИЧКИ ЈАЗИК
Апсењето на Роберт Матаниќ во Неготин предизвика голема возбудување во Бугарија, а не, како што можело да се очекува, во неговата татковина Хрватска.
Бидејќи, Матаниќ, во чија хотелска соба е најден поголем арсенал на оружје, во Хрватска никој не го бара, но затоа, пак, во земјата на нашиот источен сосед го сметаат за предводник и организатор на екипа на криминалци што извршила серија убиства.
За понатамошниот тек на истрагата од особена важност е да се открие кој стои зад активноста на овој и уште некои други хрватски криминалци и за чија сметка извршувале злосторства на територијата на Бугарија.
Сосем е извесно дека овој случај преставува уште еден, најнов доказ за балканската криминална симбиоза. Мафијашите од ова подрачје очигледно не познаваат и не признаваат граници, се движат мошне лесно и без какви било проблеми, извршуваат најтешки дела со филмска леснотија, го легализираат својот валкан бизнис и стануваат мирни граѓани - се додека не ги стигне некоја неизмирена сметка од минатото.
Бугарија последните години стана центар за собирање, засолниште, но и мошне плодна почва за организиран криминал.
На ова подрачје се испреплетуваат мрежи и интереси на турската, курдската, арапската, албанската, српската, хрватската и домашната мафија. На овој криминален коктел, преполн со насилство, страсти, оружје и други криминални активности, мора да се придодадат и Украинците, Молдавците, Русите, Чеченците и Романците.
Директорот на бугарската национална разузнувачка служба, генерал Кирчо Киров, неодамна оваа состојба ја објаснил со географската положба на неговата земја што се наоѓа на патот меѓу Исток и Запад, но со тоа Бугарија стана и гранична држава на Европската унија.
Исто така, како можно објаснување ја понудил и традиционално нестабиланата состојба на Балканот.
Врските меѓу Хрватите и Бугарите на терористичкото поле се многу стари, отприлика колку што е стара и идејата за Југославија, државата која повеќе не постои.
Времето на усташите, на ВМРО, логорот на Јанко Пуста, Анте Павелиќ, Марија Вондарчек и Владо Черноземски одамна помина, но на овие простори денес галопираат платени убијци кои служат за наплата на нерасчистени сметки, за порачани и показни убиства, за тргање на непожелни фигури од периодот на првобитната акумулација на капиталот.
Наследството на поранешна Југославија во тие односи има многу важно место. Случувањата на Косово во почетокот на осумдесеттите, сецесијата на поранешните југорепублики, воздушните напади на НАТО врз Југославија и постанокот на пет нови држави, ја осигураа подлогата за развој на криминалот од сите врсти.
Милиони бегалци, десетина илјади млади луѓе кои поминаа низ паравоените единици формирани од Срби, Хрвати, Муслимани, Албанци и други, како и воените престапници, сето тоа влијаело да се оформи армија на луѓе кои во криминалот се обиделе сами на себе да си створат убава иднина.
Поради зголемените правни мерки во пресметката со мафијашките структури, но и поради потрагата по нови простори на дејствување и сигурни засолништа, овој бран се пресели и во соседна Бугарија.
На тоа посебно "му одело од рака" малата јазична бариера и прилично разработените економски врски од периодот на југо-ембаргото.
Сето тоа во голема мера го објаснува трагањето за надворешните врски во убиствата кои се случуваат во сите балкански земји, особено во Бугарија, каде што последниве години се ликвидирани над десетина познати политичари, бизнисмени, мафијаши .....меѓу кои се и поранешниот премиер Андреј Луканов, најбогатиот Бугар Илија Павлов, прочуениот Бај Миле и други.
Аналитичарите на случувањата во Бугарија тврдат дека за разоткривање на заедничкото дејствување на балканската мафија почнало во летото во 2002 година со апсењето на Сретен Јоциќ, викан Јоца Амстердам, кого медиумите во оваа земја го нарекуваа "мафијаш од европска величина".
За Јоциќ важело дека претставувал човек смирувач меѓу различни структури од бугарскиот и српскиот организиран криминал.
Познат на босовите на големите домашни кланови, Јоциќ бил посредник, но паралелно на сето тоа вртел и свој бизнис. Полни четири години мирно, со 11 различни имиња и пасоши, живеел во Бугарија, патувал во странство со што би ги контролирал каналите за дроги и шверцот на акцизни стоки.
По неговата екстрадиција во Холандија многу нешта во Бугарија се смениле, а исчезнале неколку десетици "крупни риби" од подземјето од кои некои после контроверзното минато успеале да тргнат и во легален бизнис.
Во Бугарија се тврди дека Роберт Шкариќ - Роби, убиен во Софија во јуни 2003 година, е втората значајна големина на српската мафија. Официјално, бил трговец со јужно овошје, а во суштина имал функција координатор и контролор на каналот за трафикинг на дрога преку бугарската територија.
Медиумите тврдеа дека работел со Сурчинскиот и со Војводинскиот клан. Во наведувањето на мафијашите кои престојувале и дејствувале во Бугарија често се споменуваат и имињата на Бранислав Лаиновиќ - Дуги, Душан Спасоевиќ - Шиптар и Ненад Миленковиќ, но и на многу други.
Според полициските анализи српската мафија барала и продолжува да бара стратешки точки во Бугарија поради блискоста на азиските канали за транспорт на дрога, цигари и други акцизни стоки.
На криминалците од сите бои посебно привлечна им се чини близината на влезот на оваа земја во полноправното членство во Европската унија.
Тоа, секако е еден од мотивите поради некои, според наводите од анализите на Интерпол за 2004 година, и албанската мафија, една од најсилните во западна Европа, сака да се устоличи во Софија.
Активностите на оваа криминална група се координираат од Албанија, Косово и Македонија. Ако на ова му се додаде и фактот дека албанската мафија во Турција традиционално го контролира каналот за хероин од Авганистан на трафикингот на луѓе од централна Азија, основано може да се заклучи дека веќе е формирана албанска "криминално виножито".
Тоа, условно поаѓа од Истанбул каде што живеат еден милион Албанци, а завршува во Амстердам. Развивајќи криминален бизнис, албанската мафија сака да воспостави логистички бази во Бугарија.
На десетина турски криминалци во последнитре пет години се уапсени во оваа земја и се протерани во татковината. Основната причина за тоа е фактот дека во таа земја живеат еден милион Турци, кај кои можат да се скријат додека не набават фалсификувани пасоши и отпатуваат на Запад.
Турците се најсилни во трафикингот на луѓе во регионот, но со слични активности се занимаваат и курдските кланови, кои, исто така, имаат свои преставници во Бугарија, но добри врски со граѓаните од таа земја.
Можно е да се набројат уште многу примери на симбиози на балканската мафија. Тенденцијата која може да се забележи е дека бугарските криминални групи ја селат својата активност во Западна Европа и дека се специјализираат за таканаречениот високотехнолошки криминал, но дека домашниот терен не им останува празен.
Додека бугарските криминални гении печатат и дистрибуираат фалсификувани документи и лажни пари, декодираат и најзаштитени автомобили кои ги крадат и потоа ги извезуваат во Турција, во земјите на поранешниот Советски Сојуз и на Блискиот Исток, или "издаваат" празни кредитни картички од странци, во Бугарија се одомаќинија многу опасни и жестоки азиски и балкански мафијаши.
Колку овие криминални групи се силни, најдобро зборуваат податоците дека ги сочинуваат најчесто поранешни специјалци, поранешни офицери, полицајци и тајни агенти.
Ним убивањето не им претставува некој особен проблем, каде и да се случува тоа. Промената на политичкиот режим и, како последица на тоа, задолжителното чистење во специјалните служби во сите балкански држави во транзиција, смалувањето на воените сили и распуштањето на цели единици, патем како што беше случајот со "лавовите" во Македонија, со традиционалните врски меѓу криминалците и полицијата, направиле да се надминат некогашните традиционални пресметки, а интересот за криминалот да стане водечки за многу од нив.
Заедничкото минато и заемната размена на луѓе и оружје, ангажирањето на зачувување на балканскиот канал за транспорт на оружје, дрога и трговија со луѓе, ја отежнале контролата и разоткривањето на мафијашите. Недостатокот на општи стандарди и синхронизации на законодавството створило можност за лесно заобиколувањена домашните закони и ги направило криминалците многу мобилни.
Заемните сомневања и традиционалното балканска недоверба, па и уште нерешените меѓусебни проблеми на државите од ова подрачје, поврзани со наследството на поранешна Југославија, прават дополнителни можности за префрлање на бизнисот преку граница, со цел за негова легализација.
Дејствувањето на балканските криминални групи и нивните традицонални врски очигледно уште многу ќе ја загрижуваат цела Европа.
Подготвил: Томислав КЕЖАРОВСКИ
|
БУГАРИЈА СТАНА ЗАСОЛНИШТЕ НА МАФИЈАШИТЕ - © Вечер