|
Каракачанов се води како МАКЕДОНЕЦ во Бугарија , он е македонска дијаспора ...... че добие паспорт и че гласа во Република Македонија .
Тодоре , тоа виц ли е ?
интервЈу: ЗОРАН ПЕТРОВ, ЗАМЕНИК-МИНИСТЕР ЗА НАДВОРЕШНИ РАБОТИ
Имаме обврска кон два милиона Македонци во соседството
Очекуваме позитивна вест за ОМО „Илинден“-ПИРИН на 21 август, вели Петров, кој истакнува дека Владата се грижи за исполнување на членот 49 од Уставот, односно за Македонците во соседството и во светот
Два милиона Македонци живеат во Албанија, Грција, Бугарија, Хрватска, Србија, Црна Гора, Косово, Хрватска, Словенија, Романија и во Турција. Тоа е сериозна цифра што бара и сериозен ангажман и организиран пристап од државата, истакнува Зоран Петров, заменик-министерот за надворешни работи, посебно задолжен за македонската дијаспора и македонското национално малцинство во соседните држави.
* Неодамна во Дојран почна кампот „Ластовица“, на кој се собраа Македончиња од дијаспората, прв ваков камп што го организира македонската држава. Зошто „Ластовица“?
- Директоратот за дијаспора при МНР прашањето со македонското иселеништво го третира системски и од тие причини ние почнавме да работиме и да поддржуваме проекти. Дел од тие проекти се во врска со остварување на членот 49 од Уставот, односно за активности поврзани со македонското национално малцинство во соседството. Првпат Република Македонија организира камп за деца-Македончиња од Швајцарија, Германија, Словенија, Бугарија, Албанија... вкупно се 22 деца. Кампот ќе трае 8 дена - по четири дена во Дојран и во Маврово. Децата ќе учат за фолклорот, јазикот, културата, но и за историските и за културните особености на нашата држава. Очекуваме од наредната година бројот на децата во кампот да биде поголем, а и да има повеќе програмски содржини. Навистина е многу убаво кога на едно место ќе се чуе тоа богатство од македонски дијалекти.
* Каква е ситуацијата со македонската дијаспора 16 години по осамостојувањето, постои ли уште тој голем јаз меѓу државата Македонија и иселениците? Дали реорганизацијата во МНР дава резултати?
- Македонската дијаспора е комплексна проблематика, зашто станува збор за луѓе што се иселувале од територијата на етничка Македонија низ различни историски периоди. Тие зборуваат ист јазик, потекнуваат од иста култура и традиција, но имаат различна културна или, ако сакате, мемориска заднина. Тие имаат различни врски со државата, односно ја паметат таква каква што ја напуштиле. Станува збор за хетероген состав, а многу од нив биле изложени и на влијанија на постарите емигрантски заедници, како на пример на грчката, бугарската и на српската. А и самата држава во рамките на Југославија покажувала слаб интерес за иселениците, односно немала системски решенија за прашањето за нивниот национален идентитет. Тука сме направиле историска грешка. Во комуникацијата со иселениците запознав една млада генерација, оние „јапи“ што го знаат македонскиот јазик, ја проучуваат историјата и ја претставуваат Македонија во своите матични држави. Тие се интегрирани во системот, некои се пратеници, присутни се во културата, тие го немаат иселеничкиот комплекс на нивните предци. Тоа е новиот квалитет што ни недостигаше.
* Кога зборуваме за идентитетот, впечаток е дека и тука има јаз меѓу Тие таму - кои корените ги најдоа во античките Македонци, и Ние овде - кои учиме за словенски корени. Како можеме да се споиме, имате ли некоја стратегија како да се премине овој јаз?
- Ние почнуваме скромно и срамежливо, но МНР со своите дипломатско-конзуларни претставништва излегува со својата брошура „Мојата татковина Македонија“. Таа ќе биде на македонски јазик и на јазиците на државите во кои живеат Македонците, а во неа ќе има содржини за културните и фолклорните особености на државата, делови од историјата кои се неспорни. Мислам дека по прашањето на идентитетот иселениците не се изложени на дневно-политички влијанија.
Не станува збор за верување кој сум и што сум, туку за фактографија, која кај нас многу бавно се открива. Лани беше втората експедиција во Пакистан, која ја организираше Владо Ралев, по онаа првата од средината на 90-тите, што ја организираше Стив Пљакас. Една дигресија во врска со ова прашање. Пред дваесетина години, додека бев новинар во „Нова Македонија“, во Градското собрание на Скопје сретнав еден човек со темен тен, кој едвај зборуваше англиски јазик и за кого ми рекоа дека е Македонец од племето Ханза и дека дошол да си ја види својата прататковина. Тогаш никој не знаеше за тие Македонци во Пакистан. По два-три дена разбрав дека од грчкиот конзулат во Скопје дошле и го одвеле човекот.
Настрана волјата на богатите Македонци да финансираат вакви проекти, државата, за жал, не учествува во вакви експедиции.
* Имам впечаток како да постои извесен премолчен договор дел од работата со иселениците да е во надлежност на Македонската православна црква. Имајќи го лошото искуство во Австралија и длабокиот конфликт што произлезе со владиката Петар, дали сметате дека таа практика треба да се прекине?
- Мислам дека и тука имаме системска грешка, а особено сметам дека најголемата грешка е направена кон многубројната македонска заедница во Австралија. Оваа влада се обидува да им овозможи да гласаат и поведуваме иницијатива да се отвори конзулат. Ние имаме амбасада во Канбера, но Македонците се концентрирани во Мелбурн и во Сиднеј. Многу е битно токму во тие центри да имаме ДКП. Ние очекуваме до крајот на годинава или во почетокот на идната година да отвориме конзулат во Мелбурн. Тој ќе има мисија да ги зацврстува контактите со Македонците.
* Ќе гласаат ли иселениците на парламентарни избори?
- Во програмата на Владата е предвидено да гласаат тие што имаат македонски пасоши. Ние имаме добра волја. Знаеме дека мал дел од дијаспората има документи и дека ќе мора да доаѓаат во Македонија нив да ги извадат. Но, интересот од година на година е се' поголем. Со воведувањето на биометриските пасоши планираме од 2008 година да екипираме неколку наши ДКП-а, да ги поврземе со централата и таму да ги издаваме документите. Ние почнуваме работа што требаше да почне кога се осамостоивме, но никогаш не е доцна.
* Каква е ситуацијата со Македонците во Бугарија и што има ново со регистрирањето на партијата ОМО „Илинден“-ПИРИН?
- Ситуацијата е тешка, а новото очекуваме да биде за една недела, значи на 21 август, се надевам, ќе славиме сите заедно. На 21 август ја чекаме одлуката на софискиот суд на новото барање на партијата зад кое стојат 7.000 потписи.
* Се множат политичките партии на Македонците во соседството - Грција, Албанија, Србија, а наскоро и во Бугарија, тоа сепак зборува за новата состојба во регионот. Но, може ли да ни кажете што Македонците од соседството бараат од Владата?
- Еве на пример, во Голо Брдо, Албанија, тие луѓе бараат да се отвори граничниот премин Џепиште-Требиште. Требаше да се отвори уште во 2005 година, но албанската влада вели дека нема интерес за тој премин. Тоа е закочено. Бараат помош во издаваштвото, компјутери, печатачи, стипендии за школување, некои бараат литература. Ние треба да се ангажираме барем да го исполниме членот 49 од Уставот.
* Да, но впечаток е дека претходните влади го прескокнуваа првиот став на тој член, па го читаа само вториот, односно да не се мешаме во внатрешните работи на соседните држави.
- Врз основа на нашите проценки, во непосредното и малку поширокото соседство живеат два милиона Македонци, а во Република Македонија 1,6 милион.
* Врз основа на што се овие податоци, ако се земе предвид дека во соседството Македонците речиси и не се попишани со децении?
- Врз основа на минимално-максималните податоци и официјалните податоци на државите, како и на Македонците, невладините организации, нашите проценки се дека во Албанија, Грција, Бугарија, Хрватска, Србија, Црна Гора, Косово, Хрватска, Словенија, Романија и во Турција има вкупно 2 милиона Македонци. Ова е сериозна цифра, а тоа бара и сериозен ангажман и организиран пристап од државата.
* Каква е ситуацијата со Македонците во Грција. Имам впечаток дека цивилизацискиот судир меѓу Македонија и Грција се прекршува токму врз нивни грб, тие како да го носат најтешкиот товар.
- Тие се во најтешка ситуација од аспект на нивните слободи и права. Тие се ангажирани преку „Виножито“ и многу успешно функционираат на меѓународен план. Успешно функционираат и во изнаоѓање на нивните корени и во демантирање на грчките тврдења дека тие се некои „славофони“. Еве, последно, тие извадија архивска граѓа и тоа токму од Грција, која некогаш признавала Македонци. Но поради фактот што ние сакаме да станеме членка во НАТО и во ЕУ, ние мора да се воздржуваме од отворањето на македонското прашање во Грција, оти тоа веднаш ќе биде искористено против нас. Ние сме во деликатна ситуација, зашто премолчуваме работи што не треба да се премолчат во името на високите интереси.
Христо Ивановски
|
