Vunukata na Goce Delchev razkazuva: Катерина Т. Нурџиева е внука на Гоце Делчев од Горна Џумаја (денес Благоевград) во пиринскиот дел на Македонија во Бугарија. За своте роднински врски со Делчев таа раскажува: "Гоце Делчев и мојот татко се деца од брат и сестра. Беа не само први братучеди, туку и истомисленици, имаа многу блиски односи, беа како браќа. Затоа кога татко ми ќе зборуваше за борбата, за револуционерната дејност во Кукушкиот реон, во Солунскиот реон, ние децата слушавме со најголемо внимание. Тоа беше основата врз која нашиот татко н* воспитуваше. За нашето семејство Гоце беше ѕвезда водителка по која требаше и ние да одиме, а должност ни беше да знаеме да го чуваме неговиот морален лик. Баба ми Султана (мајката на Гоце), која беше сестра на мојот дедо, потекнуваше од семејство на трговци со млечни производи од каде што произлегува и нашето презиме Нурџиеви. Вистинското име & беше Султана Јанева Трајкова. Беше многу убава и добродушна девојка. Имаше двајца браќа, од кои едниот е мојот дедо Иван, а другиот е Ристо, кој умре многу млад и тоа токму на бадник. Никола Делчев (таткото на Гоце) беше од Кукуш. Кога дошло време Никола да се жени, се распрашале за добра девојка, домаќинка. Така слушнале за убавата Султана, па Никола отишол да ја види. Султана потоа раѓа единаесет деца, од кои две умираат мали, а живи остануваат четири машки и пет женски деца. Султана била позната како народен лечител. Таа можела по очите да открие од што некој е болен. Никола бил строг и барал да се почитува неговиот авторитет. Сакал децата да му бидат школувани. Затоа по завршеното основно образование во Кукуш, тој ги запишува своите деца во Солунската гимназија. Султана чувствувала дека Гоце ќе израсне во голем човек, поинаков од другите. На третиот ден по неговото раѓање, кога по македонскиот обичај го нарекувале детето што да биде кога ќе порасне, Султана му рекла на малиот Гоце: да биде учен, да си го сака народот, да се бори за него. Султана даде три сина за слободата на Македонија. Не и издржа срцето на мајката, почина на 57-годишна возраст, во 1907 година. Ја погребаа во Кукуш. Поради тоа што Грците го изгореа градот, подоцна ги изореа и македонските гробишта, па гробот на Султана одамна веќе не постои. Никола Делчев умре во 1920 година во најголема сиромаштија. Погребан е од мојот татко, на истото место кај што лежат и моите двајца браќа. Во некои бугарски весници неодамна излезе слика од опелото на Никола Делчев. Тврдам, раскажува Нурџиева, дека таа слика е фалсификат". Раскажувајќи за Гоце, но и за околностите под кои тој загинува, неговата внука Катерина се присетува: "По завршувањето на средното училиште, тој го продолжува своето образование на Воената академија во Софија, по желба на татко му. Набрзо ги прифаќа социјалистичките идеи, се запознава и се зближува со Димитар Благоев, од село Загоричани, Костурско, кој е основоположникот на социјализмот во Бугарија. Делчев и Благоев се договараат за издавање на еден весник во кој ќе се пишува за положбата на Македонците, за сите новонастанати ситуации во Македонија, како и за поттикнување на борбата за ослободување на Македонија од турското ропство. Врховистите го осудија Гоце на смрт Во ноември, 1894 година Гоце станува член на Внатрешната македонска револуционерна организација. Таа ВМРО сосема беше поинаква од денешната ВМРО, која не ги следи идеите на Гоце. Денешната ВМРО ги прифати идеите на Ванчо Михајлов, кои се сосема спротивни од идеите на Гоце. Не е затоа ни малку случајно што сликата на Делчев во "Македонскиот дом" во Софија е тргната и заменета со слика на Тодор Александров. А, тој "Македонски дом" е изграден од парите на бегалците од Егејскиот дел на Македонија, од Братствата, меѓу кои и од нашето, Кукушкото, беше едно од најбогатите и најактивните, со луѓе со голема интелигенција. Членови на ова Братство, беа меѓу другите Ристо Калајџиев и Павел Шатев, кој не беше од Кукушко, но со својата револуционерна работа стекна многу пријатели меѓу Кукушани. Во тој Македонски дом во Софија, на централното место стоеше сликата на мојот чичко Гоце Делчев, која беше тргната од таму, откако врховизмот повторно се засили во Бугарија, а на нејзино место беше поставена сликата на еден од најголемите непријатели на македонскиот народ, Тодор Александров. Решението за подигање востание Гоце го прими со голема вознемиреност, затоа што знаеше дека народот с* уште не е подготвен. Во Серскиот округ оружјето беше платено, но не и пристигнато, а слично било и во другите окрузи. Непријателските бугарски елементи кои веќе имаа навлезено во Организацијата и сакаа по секоја цена македонскиот народ да се крене на востание кое ќе биде лесно задушено, за да може потоа Европа да и ја даде Македонија на Бугарија во некакво преодно решение до обединувањето. Кога врховистите разбраа дека Гоце е против вакво, прерано востание, тие го осудија на смрт. Неговите браќа Македонци, но шпиони и слуги на бугарскиот цар, решија да го убијат Гоцета, на најподмолен, најкукавички начин, пукајќи му в грб. Претчувствувајќи го најлошото, на пат кон Солун на Конгресот на кој требало да биде донесено решението за востание, чичко ми Гоце дошол во нашиот дом, го извадил прстенот, што постојано го носел на малиот прст на левата рака и & го предал на мајка ми, велејќи &: "Лико, чувај ми го прстенот. Ако дојде ден и јас да се женам, овој прстен заедно ќе и го дадеме на невестата". Се ожени Гоце, но за црната земја македонска. Неговиот прстен, кој му служеше и како печат и ден денес е во сопственост на моето семејство". Тука Катарина за момент го прекинува своето кажување за Гоце, за нејзиното семејство. "Знаете, вели, бев многу мала, но со години потоа слушав многу морничави сведочења за насилијата и ѕверствата, за масовните колежи кои ги извршија ванчомихајловистите врз чесните Македонци во пиринскиот дел, кои не сакаа да потклекнат на притисокот да бидат во врховистичкото бугарско ВМРО. И ден денес во секоја нива ќе најдеш испотепани од ВМРО. Тие ги ликвидираа сите оние што не одеа по фашистичката линија на која беа тие. На пример, во Дабница, во околината на градот Гоце Делчев, тогаш Неврокопски реон, заклани се многу луѓе, испотепани и живи горени, а многу куќи запалени. Најчесните Македонци, од Гоцевата ВМРО, несогласувањето со фашистичката ВМРО на Ванчо Михајлов, го платија со своите животи. Татко ми беше учител, но не можеше заради врховистите, долго време да најде работа. Мајка ми седеше по цели ноќи со пушка во раце, плашејќи се михајлофашистите да не го убијат брат ми. Апсење, па протерување од Штип Станав учителка многу млада. За време на Втората светска војна, или Велика Бугарија, како што Бугарите ја нарекуваа, бев испратена во Штип. Во "новоослободените земји", како што велеа бугарските фашисти, постоеше една корумпирана администрација, која крадеше и носеше во "старите предели" с* што можеше да се грабне од Македонија. Се плашев дека штипјани и во мене ќе гледаат окупатор, но за среќа бев добро прифатена. Настојував да ги одбранам луѓето и да им помогнам колку што можев, па затоа паднав и во затвор, заедно со група напредни младинци. Покрај тоа што бев учителка, работев и во Комесарството кое делеше облека и храна на народот, која што се состоеше од 300 грама мелена пченка завиткана во весник, додека месото си го земаа за себе бугарските офицери. Еден ден дојде началникот на бугарската државна безбедност, Борис Зуглов и праша зошто не ги избркаме тие "свињи" што чекаат надвор, мислејќи притоа на насобраниот македонски народ. Сите молчеа, а јас му одговорив дека не треба да ги бркаме, зашто не прават ништо лошо, туку чекаат да добијат купони за леб. Многу се налути од мојот одговор, и се уплашив дека ќе ме казнат, но тој само ја тресна вратата и си отиде. Но, подоцна, херојското самоубиство на Вера Циривири, партизанка од Прилеп, која во Штип си го одзеде животот откако предадена од локалните шпиони, не сакаше жива да биде заробена, беше повод и мене да ме уапсат, заедно со група штипски интелектуалци. За една ноќ побелев и паднав тешко болна. Потоа, ме протераа од Штип и ме депортираа на островот Тасос. Сепак се наѕираше веќе крајот на војната. Бегаа Германците, а со нив и Бугарите. Го напуштив Тасос на 6 септември 1944 година и преку Кавала, заминав за Софија. Сестра ми веднаш ме извести дека се формира Македонска бригада што ќе оди на фронтот и јас веднаш се пријавив, го продолжува своето кажување Нурџиева. Набрзо 12 Македонска ударна бригада замина на фронтот и во неа повторно го сретнав Павел Шатев. Тој како единствен преживеан од солунските атентатори беше легенда. Беше извонредно образован и интелигентен човек. Имаше завршено правен факултет во Белгија. За време на војната беше во бугарските фашистички затвори, од каде излезе дури на 9-ти септември 1944 година. Секретарка на Шатев На препорака на Павел Шатев, во првите денови на 1945 година јас станав секретарка на првиот македонски претседател Методија Андонов Ченто. Живеев во Скопје, скромно, се хранев од војничкиот казан. Ченто беше добар, внимателен човек. По политичките пресметки, тој беше сменет, а со тоа и јас паднав во немилост, затоа бев принудена да се вратам во Бугарија. Знаете, ми вели Катерина Нурџиева после една подолга пауза во своето кажување, кога вака ќе погледнам назад во времето што помина и низ с* она што македонците мораа да поминат за да дојдат до ова што сега го имаат - независна држава Македонија - не можам да ги разберам плановите, обидите да се преправаат работите, настаните што се случија, ликовите и делата на некои луѓе. Мислам тука на обидите на сегашната македонска влада да рехабилитира еден Ванчо Михајлов, или еден Тодор Александров. Па, тие двајцата се луѓе кои никогаш ништо добро не направиле за Македонија. Напротив, познати се по своите страшни злосторства против Македонија и македонскиот народ. Слушнав дека во Штип, ВМРО-вците ставиле спомен-плоча на куќата на Тодор Александров. Еве што ќе ви кажам. Кога јас дојдов во Штип како учителка, имаше споменик на Тодор Александров, близу до куќата на Ванчо Михајлов. Ама народот сам го урна тој споменик, а и плочата која стоеше на мостот кај Ново Село беше искршена. Ова кажува дека уште во тие години народот знаеше кои се овие двајцата, па затоа обидот на сегашнава македонска влада за рехабилитација на овие фашисти мене многу ме плаши. Се обидоа да ме убијат Конечно, видете што се случува и денес, па ако сакате и со мојата несреќа, по која останав траен инвалид. Одев да си купам леб, по најтивката уличка во градот. Наеднаш се појави автомобил што возеше наназад. Возачот одеше директно на мене, ме прегази еднаш, пак се врати и повторно ме удри!!! Јас се онесвестив. Се разбудив во болница. Дознав дека оној што се обиде да ме убие, се вика Вилимир Алтнов и е член на Благоевградската фашистичка ВМРО-СМД. Него полицијата го казни само со одземање на возачката дозвола и тоа само за извесно време! Први кои се посомневаа дека заднината на оваа намерна несреќа е политичка, беше ОМО-Илинден. Претставник на оваа македонска организација од Пиринскиот дел на Македонија, му даде ваква изјава на новинарот на "Нова Македонија": "Дали возачот кој "случајно" ја прегазил Гоцевата внука, "случајно" е член на ВМРО-СМД, која без срам и перде ги протежира Ванчомихајловистичките врховистички аспирации врз Македонците и Македонија". Но, докторите во болницата во Благоевград ништо не ми помогнаа. Си отидов дома како жив труп. Сепак, среќата ми се насмевна. Ми се јавија од весникот "Македонско сонце" и дојдоа да ме посетат. По една недела повторно дојдоа и ме одведоа на лекување во Костозглобната болница во Охрид. Вечно ќе им бидам благодарна на тие луѓе и на докторите во болницата во Охрид. Работите за жал не се добри ниту во Македонија. Видовте што се случуваше за време на претседателските избори. Во првиот круг Борис Трајковски не го избраа, се чинеше дека ќе ги изгуби изборите. Мислењето на Македонците од Пиринскиот дел е, дека ако не беа Албанците, тој немаше да стане претседател. Веднаш по поразот во првиот круг, Љупчо Георгиевски дотрча во Софија на советување со Костов и неговите, а и да добие инструкции за тоа што треба да се прави понатаму. Очигледно, "бугарскиот план", што тие го применија во вториот круг на изборите, а тој беше: "вети им на Албанците с* што ќе посакаат, па ќе ги добиеш сите нивни гласови", се покажа успешен. Ако Гоце Делчев знае дека Албанците го избраа претседателот на Македонија, ќе се преврти во гробот. Затоа денес е потребно едно паметно раководство, кое искрено ја сака Македонија и го почитува македонскиот народ. Оние што на Албанците ќе им дадат универзитет, што е само еден чекор повеќе кон реализацијата на идејата за голема Албанија, тие се предавници на македонскиот народ. Кажувањата ги запиша Лилјана Ристова (од Торонто)

...со тоа и јас паднав во немилост, затоа бев принудена да се вратам во Бугарија. ??? Не мога да разбера логиката на тая жена. И не само на нея. В България са се ВРАТИЛИ много хора след това - и един от изобретателите на македонския език, и много партийни и държавни функционери, които бяха на върха на АСНОМ през 1944-45. Да не говорим за земляка на Laci - кратовчанина Павел Шатев - неговата съдба е достойна за огромен роман. Защо не са останали в свободната нова НРМакедония? А защо там не се завърнаха и старите ветерани - войводите и четниците от преди Балканската война, които бяха емигрирали в България? Дано да получа някакъв задоволителен отговор от някой македонец.

Chento beshe samo eden od tie koi bea pred se za obedineta i nezavisna Makedonija. toj ne beshe proJugoslovenski orientiran, ne beshe komunist a ni Srbite ne gi mirisashe mnogu. ti znaesh deka Makedoncite se dignaa pomasovno na vostanie duri vo 1943 otkako im beshe obekjano deka kje se obedini Makedonija. vo 1944 vidoa deka bea izmameni. mnogu platija so glavata. posle 1945 Makedonija praktichno ima samo formalna drzhavnost vo ramkite na Jugoslavija. mnogu Makedonci bea razocharani i nezadovolni od toa. Chento e samo eden primer, povekje poznat od drugi poradi negovata visoka funkcija. za zhal, so pomosh na Jugoslavija, pobedi drugata struja. tie kako Chento bea staveni vo nemilost, bea proglaseni za klasen neprijatel, reakcija, nacionalisti (golemi Makedonci), VMROvci, bugarashi itn, za da se opravda od partijata pred narodot nivnoto simnuvanje, zatvoranje itn. site nivni prijateli i rodnini bea nepozhelni. vnukata na Goce bila nepozhelna, bidejki mnogu znaela ili bila i taa kako Chento. zoshto se vratila vo Bugarija? a kade trebala da se vrati koga vekje ne mozhela da zhivee vo Makedonija? neli bila rodena i izrasnala vo Bugarija? interesen e sluchajot so Venko Markovski. e sega vie vikate deka tie otishle vo Bugarija zatoa shto bile Bugari. no toa ne e voopshto tochno iako mozhe imalo i po nekoj takov. tie lugje zhivot davaa za Makedonija kako Makedonci ne deka nekoj gi izlazhal tuku bidejki taka se chuvstvuvale. toa potoa nema vrska, se raboti za drugo.. shto mislish ti, dali vnukata na Goce lazhe? da ne e i taa Srbomanka? kazhi mi ti koj go ubi Goce Delchev?

zoshto se vratila vo Bugarija? a kade trebala da se vrati koga vekje ne mozhela da zhivee vo Makedonija? neli bila rodena i izrasnala vo Bugarija? ^^Защо не можела? Нали Македония й е родина? Югославския режим не е бил по-тежък от българския комунистически режим. През 1945 Народния съд осъди на смърт над 1400 души, между които голем дел ВМРО-вци (за справка в Нюрнберг бяха осъдени на смърт само 6 души?!). Отделно в Белене и другите лагери гниеха хиляди македонци, защото бяха приветствали и сътрудничели на българските власти в Македония. interesen e sluchajot so Venko Markovski. Да, много интересен... Мисля, че ако го разберем тоя човек, ще разберем целия фокус-покус с македонците. За мен В. Марковски е живо доказателство, че първоначалният замисъл на македонската нация от патриотите македонци като Ченто & Со. е бил съвсем различен от това, което сте сега. Когато тези хора видяха как насила изтръгват българското от всеки човек и противопоставят българско на македонско, разбраха в какво изродче ще се превърне македонската нация. e sega vie vikate deka tie otishle vo Bugarija zatoa shto bile Bugari. no toa ne e voopshto tochno iako mozhe imalo i po nekoj takov. tie lugje zhivot davaa za Makedonija kako Makedonci ne deka nekoj gi izlazhal tuku bidejki taka se chuvstvuvale. toa potoa nema vrska, se raboti za drugo.. Там е работата, че хората (мнозинството) до четирийсетте години не правеха разлика между българско и македонско. В книгата на Свобода Бъчварова ЛИТУРГИЯ ЗА ИЛИНДЕН има един много показателен момент /по тая книга е направен популярният български филм МЕРА СПОРЕД МЕРА/. След 1944 година главният герой на книгата, стария четник Дилбер Танас от Гевгелийско (действителна личност) СЕ ЗАМИСЛЯ, ДАЛИ НАИСТИНА МАКЕДОНЦИТЕ СА ЕДНО, А БЪЛГАРИТЕ ДРУГО. Тая дилема е стояла пред много хора тогава. Като косвено доказателство мога да посоча, че повечето от членовете на МПО са от Костурско, Леринско и Воденско, т.е. от неюгославска Македония. shto mislish ti, dali vnukata na Goce lazhe? da ne e i taa Srbomanka? kazhi mi ti koj go ubi Goce Delchev? Не мисля, че злонамерено лъже, но най-вероятно разглежда всичко изкривено през огледалото на своята идеология. Защо, каква е твоята версия за смъртта за Гоце :(

zoshto se vratila vo Bugarija? a kade trebala da se vrati koga vekje ne mozhela da zhivee vo Makedonija? neli bila rodena i izrasnala vo Bugarija? ^^Защо не можела? Нали Македония й е родина? Югославския режим не е бил по-тежък от българския комунистически режим. През 1945 Народния съд осъди на смърт над 1400 души, между които голем дел ВМРО-вци (за справка в Нюрнберг бяха осъдени на смърт само 6 души?!). Отделно в Белене и другите лагери гниеха хиляди македонци, защото бяха приветствали и сътрудничели на българските власти в Македония. **pa izgleda za nejze bilo poteshko vo Jugoslavija. Taa mozhe ne napravila nikakva "greskka" sprema togashna Bugarija. No za Jugoslavija mozhe da e bilo dovolno toa shto mu bila sekretarka na Chento za da i se zagorchi zhivotot. interesen e sluchajot so Venko Markovski. Да, много интересен... Мисля, че ако го разберем тоя човек, ще разберем целия фокус-покус с македонците. **taka se sluchi da toj padna vo nemilost, za dzabe, shto beshe mozhno vo toa vreme. Da ne padneshe vo nemilost kje si ostaneshe poetska zvezda i ti nemashe mozhebi ni da znaesh za nego. Ne mu veruvaj za se shto kaj vas kazhuvashe. Tuka ima izmeshano mnogu emocii, inaeti itn poradi nepravdite napraveni nad nego. Toj morashe nekade da zhivee….negoviot izbor beshe na kratko ili znija da te apne ili magare da ti go bapne…. За мен В. Марковски е живо доказателство, че първоначалният замисъл на македонската нация от патриотите македонци като Ченто & Со. е бил съвсем различен от това, което сте сега. **ne bila zamislata za Makedonija razlichna od segshnata tuku od togashnata. Tie ochekuvale sloboda na Makedonija no vistinska sloboda nemalo. Когато тези хора видяха как насила изтръгват българското от всеки човек и противопоставят българско на македонско, разбраха в какво изродче ще се превърне македонската нация. **ne veruvam deka toa im bil mnogu golem motiv. Ako ja pogledash deklaracijata na ASNOM kje prepoznaesh ubavo shto mislele za Bugarija. Chento & Co. nemashe da ja potpishe ako beshe nekoj golem Bugarofil. No tochno e deka vo odnos na Bugarija se pravi golemo iskrivuvanje posledicite od koe gi gledate deneska. A za tebe e golema sramota da Makedoncite gi pravish izrodi, koga toa mozhe mnogu povekje da se odnesuva na tebe. Taka li se ubeduvash vo svojata vistina? Tolku li ti go svrtea pametot Bugarite shto ne mozhesh ni brakjata da si gi prepoznaesh. e sega vie vikate deka tie otishle vo Bugarija zatoa shto bile Bugari. no toa ne e voopshto tochno iako mozhe imalo i po nekoj takov. tie lugje zhivot davaa za Makedonija kako Makedonci ne deka nekoj gi izlazhal tuku bidejki taka se chuvstvuvale. toa potoa nema vrska, se raboti za drugo.. Там е работата, че хората (мнозинството) до четирийсетте години не правеха разлика между българско и македонско. **mislam deka pogolema diferencijacija se sluchuva pred vojnata. Razlika se pravela sekogash no kulminira za vreme na vojnata a potoa stanuva nepremostiva. Za MPO i Goce otvori novi temi ako sakash. I koja e taa iskrivena ideologija na vnukata na Goce? Da ne e ista kako negovata? I zoshto si tolku siguren deka tvojata ne e ushte poiskrivena?

Пирински Македонец, Извини ме што малку доцна се вклучувам во дискусията. Постойано ме импресионира начинот на кой твоите въпроси водат кон суштинските страни, кон срцето на македонското прашане. Еднаш реков дека без вистински въпрос нема вистински одговор. Точно е дека денес ниту еден Македонец не може да ти даде задоволителен одговор на прашането зашто македонските дейци се во България, и зошто само коските на Гоце се пренесени во слободна Македония. Мислам дека е недостаточно ако ова прашане остане само за dir.bg, и дека голем чекор во сознанието на Македонците ке биде кога ке си го постават истото прашане самите на себе. Државата Македония е должна да даде одговор на ова и други прашана, како што е на пример: каде е архивата на МНИ. Исто така мислам дека прашането не е еднострано. И българската држава има што да обясни, откаде е тоа политиката да биде толку спротивна да югословенската и зошто толку приоритетна била потребата да се задржат познатите Македонци во България. Како и да е, должни сме ти благодарност за насоката што ни я покажуваш. Биди поздравен.

se nadevam deka od dosegashive muabeti ja razbra logikata na zhenata i na nea slichnite. aj sega ti kazhi mi zoshto vashiot Vancho Mihajlov ne dojde vo Makedonija dodeka istata beshe pod Bugarska okupacija?

Ванчо Михайлов имаше неколко смъртни присъди в Царство България и беше персона нон грата на българска територия. От Ташо научих, че Ванчо завещал на Македония (когато се освободи) 3 милиона долара. Трябва македонското правителство да се заинтересува, как да си ги получи :-)

Здравей Константине, Големи комплименти ми правиш... Не са чак толкова заслужени. Все пак по-лесно е да задаваш въпроси, отколкото да даваш отговори (ако има универсални такива). Жалко че няма много македонци като тебе, да разглеждат позитивно моите въпроси. А колкото до българската държава - мисля че политиката й се води от напълно ясни мотиви през цялото време.

zoshto imashe smrtni presudi? a od kade mu se tie 3 miliona, da ne gi zaraboti?